Toàn cảnh lễ khởi công
Theo thần tích, Ả Lự Minh Vương là một nữ tướng giỏi của Hai Trưng. Bà đã tham gia khởi nghĩa ngay từ đầu, có nhiều đóng góp trong công cuộc đánh đuôi thái thú Tô Định.
Một số thần phả ghi thêm rằng, Ả Lự Minh Vương dòng dõi vua Hùng. Cha đẻ Lự Nương là Hùng Hiên. Bà là cô của Trưng Trắc, Trưng Nhị, đã hợp sức với cháu, cùng đánh Tô Định.
Sau khi bà hóa, người dân Tráng Việt lập đền thờ Lự Nương, tôn xưng là Ả Lự Minh Vương. Đền được Bộ Văn hóa Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia năm 1994.
Đền Tráng Việt được làm vào khoảng thời Hậu Lê và được trùng tu lớn vào thời Nguyễn. Đền làm theo kiểu chữ "đinh" gồm Tiền tế và Hậu cung. Toà Tiền tế gồm 5 gian. Bốn vì kèo kết cấu theo kiểu thức giá chiêng, thượng lương kết cấu theo kiểu tứ trụ lòng thuyền. Toàn bộ các xà ngang, xà dọc ăn mộng với nhau bằng cách lắp mộng đuôi én. Mái được lợp ngói mũi hài. Hậu cung có chiều dài 7,20m, rộng 3,50m nối liền với toà Tiền tế. Mặt trước Hậu cung được làm theo kiểu khám thờ. Với 4 cánh cửa trang trí ở giữa, 2 bên là các chấn song đã tạo cho Hậu cung vừa kín đáo lại rất ấm cúng…
Đồng chí Phạm Trần Quang – Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư - Hạ tầng báo cáo tại lễ khởi công
Sau một thời gian dài trường tồn cùng lịch sử dân tộc, di tích đã xuống cấp nghiêm trọng, ảnh hưởng tới hoạt động thờ tự và tham quan của Nhân dân cũng như khách thập phương. Trước yêu cầu giữ gìn giá trị văn hóa truyền thống và nguyện vọng chính đáng của Nhân dân, UBND huyện Mê Linh (cũ) đã ban hành quyết định số 2235/QĐ-UBND phê duyệt Dự án tu bổ, tôn tạo di tích Đền Tráng Việt.
Theo đó, công trình sẽ được đầu tư đồng bộ trên tổng diện tích đất khoảng 4.727 m2 gồm các hạng mục: Đền chính; Nhà phụ trợ; cổng tường rào; sân vườn; am hóa vàng; ao đền; cây xanh; chiếu sáng; cấp thoát nước; PCCC; đường bao quanh dự án,… với tổng mức đầu tư là 49.195 triệu đồng…Công trình dự kiến hoàn thành vào cuối năm 2026, đáp ứng nhu cầu tín ngưỡng, sinh hoạt văn hóa của nhân dân và tạo điểm nhấn phát triển du lịch văn hóa – tâm linh cho vùng đất Mê Linh anh hùng.
Đồng chí Trần Sỹ Đạt, Ủy viên Ban Thường vụ, Phó Chủ tịch UBND xã phát biểu tại lễ khởi công
Phát biểu tại buổi lễ, đồng chí Trần Sỹ Đạt, Ủy viên Ban Thường vụ, Phó Chủ tịch UBND xã nhấn mạnh: Lễ khởi công không chỉ là sự kiện về văn hóa, tín ngưỡng, mà còn thể hiện quyết tâm chính trị trong giai đoạn mới, khi xã Mê Linh chính thức triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ xã Mê Linh nhiệm kỳ đầu tiên, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đang từng bước được cụ thể hóa bằng các hành động thiết thực, hướng tới chính quyền phục vụ, nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, cải cách thủ tục hành chính và phát huy tối đa nội lực của nhân dân. Cùng với đó chính quyền và nhân dân thôn Tráng Việt cần xây dựng kế hoạch tổ chức lễ hội truyền thống gắn với tôn tạo di tích một cách bài bản, đúng quy định, góp phần lan tỏa giá trị văn hóa tâm linh và thu hút du khách thập phương về với địa phương.
Các đại biểu động thổ tại lễ khởi công dự án tu bổ, tôn tại di tích đền Tráng Việt
Đồng chí Phó Chủ tịch UBND xã đề nghị: Ban Quản lý dự án đầu tư - Hạ tầng, đơn vị thi công, các ban ngành liên quan phối hợp chặt chẽ, tổ chức triển khai đúng tiến độ, bảo đảm chất lượng công trình, giữ vững tính nguyên trạng, tôn nghiêm của di tích.
Việc tu bổ, tôn tạo Di tích đền Tráng Việt không chỉ thể hiện sự quan tâm của các cấp chính quyền đối với việc bảo tồn di sản, mà còn là hành động thiết thực góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, giáo dục truyền thống yêu nước và khơi dậy niềm tự hào trong cộng đồng về những giá trị văn hóa đặc sắc của quê hương./.