Đôi nét về lịch sử của Đền Hai Bà trưng - Di tích Quốc gia đặc biệt.
Đền thờ hai vị Anh hùng dân tộc là Trưng Trắc và Trưng Nhị - đã cùng các tướng lĩnh lãnh đạo cuộc khởi nghĩa đánh đổ ách thống trị của nhà Đông Hán giành lại nền độc lập dân tộc.
Theo chính sử, Hai Bà Trưng quê ở làng Hạ Lôi, xã Mê Linh, huyện Mê Linh (Hà Nội). Cha là quan Lạc tướng huyện Mê Linh nhưng mất sớm, mẹ là bà Nguyễn Thị Đoan (tên tục gọi là bà Man Thiện).
Tương truyền, làng quê có nghề trồng dâu nuôi tằm, Hai Bà Trưng là hai chị em sinh đôi, Bà chị có tên là Trưng Trắc, em gái có tên Trưng Nhị. Từ nhỏ, Hai Bà được mẹ mời thầy giỏi trực tiếp dạy học nên khi lớn lên đều văn võ song toàn, có lòng thương dân và ý chí khởi nghĩa quật cường. Năm mười chín tuổi, bà Trưng Trắc kết hôn với ông Thi Sách, con quan Lạc tướng thành Chu Diên (vùng Sơn Tây ngày nay) cũng là người có ý chí quyết tâm chống giặc Hán đô hộ.
Sau khi Hai Bà mất, nhân dân trong nước tôn kính lập đền thờ Hai Bà và các tướng lĩnh giỏi ở khắp mọi nơi. Đền thờ Hai Bà Trưng ở thôn Hạ Lôi, xã Mê Linh, huyện Mê Linh, TP. Hà Nội có ý nghĩa quan trọng nhất bởi đây là nơi lưu lại dấu tích của Hai Bà Trưng thời thơ ấu, trưởng thành, phất cờ khởi nghĩa giành thắng lợi, xưng Vương và định đô. (Ảnh: Hậu cung điện thờ Hai Bà Trưng)
Ngày nay, đền thờ Hai Bà Trưng được lưu giữ và tôn tạo trang hoàng với nhiều hạng mục: Cổng đền, nhà khách, nghi môn ngoại, nghi môn nội, gác trống, gác chuông, nhà tả - hữu mạc, tam tòa chính điện thờ Hai Bà Trưng, đền thờ thân phụ - thân mẫu Hai Bà và Sư phụ, Sư mẫu của Hai Bà, đền thờ thân phụ, thân mẫu ông Thi Sách và Ông Thi Sách, đền thờ các nữ tướng triều Hai Bà Trưng, đền thờ các nam tướng triều Hai Bà Trưng, nhà bia lưu niệm Hộp thư bí mật của đồng chí Trường Chinh, hồ bán nguyệt, hồ mắt voi, suối vòi voi, hồ tắm voi, thành cổ Mê Linh… trở thành điểm du lịch tâm linh hấp dẫn quan trọng của huyện Mê Linh, thành phố Hà Nội và du khách thập phương.
Đền thờ Hai Bà trưng - Di tích Quốc gia đặc biệt, khu du lịch tâm linh hấp dẫn.
Hiện nay, trên địa bàn huyện Mê Linh ngày càng có nhiều điểm du lịch hấp dẫn, thu hút sự quan tâm của khách du lịch, tham quan yêu thích khám phá du xuân chiêm bái cầu phúc, cầu tài đầu năm; giã ngoại những ngày cuối tuần, tìm về chốn an tĩnh để hòa cùng thiên nhiên; Đặc biệt là điểm đến văn hóa tâm linh đền Hai Hà Trưng - Di tích Quốc gia đặc biệt với truyền thống và lịch sử hào hung của dân tộc.
Đền thờ được xây dựng ở vị trí đắc địa, chính nơi Hai Bà sinh ra, lớn lên, tế cờ khởi nghĩa giành thắng lợi, xưng Vương và định đô ngay từ những tháng năm đầu sau Công nguyên năm 40-43.
Đền thờ Hai Bà Trưng đã được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng Di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt năm 2013.
Năm 2022, do tình hình dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp; Đền Hai Bà Trưng tạm dừng tổ chức Lễ hội kỷ niệm 1982 năm cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng để đảm bảo công tác phòng chống dịch theo quy định của Thành phố. Huyện ủy – HĐND – UBND - Ủy ban MTTT Huyện Mê Linh chỉ tổ chức Lễ dâng hương theo nghi thức truyền thống tại khu di tích Quốc gia đặc biệt Đền thờ Hai Bà Trưng huyện Mê Linh nhân kỷ niệm 1982 năm Hai Bà Trưng tế cờ khởi nghĩa ngày (06/01/40- 06/01/2022) để tưởng nhớ công lao to lớn của Hai vị Vua Bà tôn kính.
Đặc biệt, năm 2022 Ban quản lý Di tích Đền Hai Bà Trưng huyện Mê Linh đã tổ chức trang trí cờ hoa, cảnh quan trong khuôn viên Đền thờ trang hoàng, lộng lẫy như một sự tri ân sâu sắc đối với Hai vị Vương Nữ Anh hùng của dân tộc.
Một số hình ảnh cờ, hoa rực rỡ tại Đền Hai Bà Trưng Xuân Nhâm Dần 2022
Đền Hai Bà Trưng còn là nơi lưu giữ nhiều di vật quý như: gỗ, đá, đồng, sứ, giấy,…đặc biệt là 23 đạo sắc phong. Các di vật có niên đại tập trung vào triều Nguyễn như hoành phi, hương án, đại tự, câu đối, khám, kiệu, tượng thờ…được chạm khắc công phu, tinh xảo, với các đề tài trang trí: rồng mây, hoa lá, văn triện, hổ phù…
Du khách về với Mê Linh là về với quê Hương Hai Bà Trưng – một vùng đất cổ, địa linh nhân kiệt; một vùng quê huyền thoại mang đậm nét truyền thống lịch sử văn hoá với những người dân thân thiện, hòa nhã, cần cù, sáng tạo hăng say trên những cánh đồng hoa khởi sắc muôn màu mang tới một mùa xuân ấm áp; một năm Nhâm Dần 2022 mọi người, mọi nhà bình an, hạnh phúc và phát triển./.