Nhằm đáp ứng nhu cầu của thị trường, bên cạnh việc gia tăng sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu thực phẩm, một số đối tượng đã lợi dụng để sản xuất, kinh doanh các thực phẩm là hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ, tiềm ẩn nguy cơ ngộ độc thực phẩm cho người tiêu dùng.
Làm thế nào để có một cái tết trọn vẹn, an toàn vệ sinh thực phẩm? Một số lưu ý dưới đây hy vọng sẽ giúp các "bà nội trợ" giải quyết vấn đề này.
Đối với thực phẩm tươi sống
Nên mua ở các hàng quen, uy tín, nơi bán sạch sẽ. Với thịt, chọn loại có màu sắc tươi đặc trưng của từng loại gia súc, gia cầm; thịt có độ đàn hồi, thớ thịt mịn bóng, vết cắt có màu sắc bình thường, khô. Không chọn thịt có mùi lạ, mùi ôi hay có mùi thuốc kháng sinh.
Với các loại thủy, hải sản, tốt nhất là chọn thủy, hải sản còn sống, hoặc ít nhất là phải được bảo quản trong đá lạnh. Cá tươi phải có miệng ngậm kín, thân cá rắn chắc, đàn hồi, không để lại vết ấn của ngón tay trên thịt cá. Vảy bám chặt vào thân cá, mang phải đỏ hồng. Phân biệt mùi tanh tự nhiên với mùi hôi tanh do hải sản bị phân hủy, ươn, thối.
Hình ảnh minh hoạ
Với gà còn sống nên chọn con mắt tinh nhanh, mào đỏ, lông óng mượt, lườn căng. Tránh mua gà bị xù lông, chảy dãi, mào tím tái, mắt lờ đờ hoặc nhắm mắt như buồn ngủ, hậu môn ướt, trắng bệch.
Rau, củ, quả lựa chọn loại còn tươi, màu sắc tự nhiên, nguyên cuống, không dập nát, héo úa... Không nên mua rau, quả trái mùa, rau quá non, quá mập, quả màu sắc quá đẹp vì dễ có thuốc kích thích, thuốc bảo quản. Không mua các loại củ đã mọc mầm, đặc biệt khoai tây mọc mầm rất độc.
Đối với thực phẩm truyền thống đã được chế biến sẵn
Nên chọn mua sản phẩm có nguồn gốc uy tín, an toàn; có ngày tháng sản xuất, thời gian sử dụng, cách bảo quản, chế biến và thành phần chính trong thực phẩm... tránh mua thực phẩm sử dụng quá nhiều phụ gia gây ảnh hưởng đến sức khỏe của người dùng. Thực phẩm chế biến sẵn thường được ưu tiên lựa chọn trong dịp tết bởi sự tiện lợi. Thực phẩm chế biến sẵn được sử dụng nhiều dịp tết có thể kể đến là giò, chả, nem, bánh chưng, thịt bò khô, dăm bông, ...
Đối với bánh kẹo và các loại hạt
Đây là những loại thực phẩm không thường xuyên sử dụng trong năm nhưng mỗi khi tết đến thì gia đình nào cũng có. Tuy nhiên người tiêu dùng cần chú ý chọn bánh kẹo của các thương hiệu uy tín, có nguồn gốc xuất xứ, hạn sử dụng rõ ràng, tránh mua phải hàng nhái kiểu dáng, nhãn hiệu… Đặc biệt cẩn trọng với các loại bánh, mứt, kẹo, nước giải khát trôi nổi, màu sắc sặc sỡ, bắt mắt vì nó thường được nhuộm phẩm màu hóa học, nguy cơ gây độc rất cao cho người dùng.
Với các loại hạt như đậu, lạc, hạt dưa, hạt bí, hạt hướng dương chú ý để không mua phải loại bị mốc vì nó chứa độc tố, vi nấm nguy hiểm cho sức khỏe người sử dụng.
Cách truy xuất nguồn gốc thực phẩm trước khi mua
Tại các siêu thị lớn có uy tín, phần lớn các mặt hàng thực phẩm đều có dán tem truy xuất nguồn gốc. Tem truy xuất nguồn gốc là loại tem có chứa thông tin về thực phẩm, hàng hoá từ sản xuất, chế biến tới phân phối, tiêu thụ. Các thông tin đó được mã hoá dưới dạng mã vạch hoặc mã Qrcode, và người mua hàng có thể kiểm tra các thông tin này bằng cách cài đặt phần mềm quét mã vạch trên điện thoại thông minh hay máy tính bảng để kiểm tra trước khi mua.
Với những thực phẩm có bao gói sẵn, không dán tem truy xuất nguồn gốc cũng cần lựa chọn sản phẩm có nhãn, mác đủ thông tin: tên sản phẩm; thành phần cấu tạo; định lượng sản phẩm; ngày sản xuất; thời hạn sử dụng và hướng dẫn bảo quản; hướng dẫn sử dụng; tên và địa chỉ của tổ chức, cá nhân chịu trách nhiệm về sản phẩm; xuất xứ; các khuyến cáo, cảnh báo an toàn (nếu có)...
Chỉ chọn các thực phẩm còn hạn sử dụng, bao gói phải còn nguyên vẹn; không chọn các sản phẩm đóng hộp bị phồng lên hoặc rò rỉ, biến dạng do va đập, vỏ hộp có gỉ sét, hộp khi mở ra có mùi hôi, mùi lạ khác với mùi đặc trưng của sản phẩm kể cả còn hạn dùng.
