Trải qua các thời kỳ của cách mạng, dân quân tự vệ (DQTV) Việt Nam đã có những đóng góp đặc biệt xuất sắc, góp phần viết nên những trang sử hào hùng của dân tộc. Cách mạng tháng 8/1945 thành công, ngày 02/9/1945, Nước Việt Nam dân chủ cộng hòa ra đời, DQTV Việt Nam trở thành lực lượng vũ trang của Nhà nước Việt Nam độc lập, một trong ba thứ quân của lực lượng vũ trang Nhân dân. Lực lượng DQTV đã thực sự là một công cụ chuyên chính chủ yếu bảo vệ Đảng, bảo vệ chính quyên cách mạng còn non trẻ và thành quả cách mạng.
Lực lượng dân quân huyện diễu hành tại Lễ ra quân huấn luyện
90 năm qua, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương, lực lượng DQTV huyện Mê Linh luôn giữ vững truyền thống, phát huy tinh thần yêu nước, trung thành tuyệt đối với Đảng, Nhà nước và Nhân dân, đồng thời luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo vệ an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội tại địa phương.
Trong kháng chiến chống thực dân Pháp, hàng ngàn dân quân tự vệ huyện cùng lực lượng dân quân cả nước và bộ đội địa phương đã tiêu diệt trên 23 vạn quân địch; kiềm chế, phân tán trên 90% tổng số lực lượng địch trên toàn chiến trường góp phần làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu buộc Pháp phải rút khỏi Việt Nam.
Trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc và kháng chiến chống Mỹ cứu nước, lực lương DQTV huyện Mê Linh cùng lực lượng DQTV ở miền Bắc thực hiện song song 2 nhiệm vụ vừa sản xuất, vừa chiến đấu, đã bắn rơi 424/4.181 máy bay của Mỹ bị bắn rơi trên miền Bắc, bắt sống hàng trăm tên giặc lái (phi công của Mỹ).
Trong giai đoạn xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, lực lượng dân quân tự vệ huyện đã có những đóng góp đáng kể trong việc bảo vệ các cơ quan Đảng, Nhà nước, giữ gìn an ninh trật tự tại các khu vực trọng điểm, các sự kiện chính trị quan trọng, nhất là việc tham gia khắc phục hậu quả thiên tai, phòng, chống dịch bệnh, phòng cháy, chữa cháy, tìm kiếm cứu nạn, cứu hộ; đồng thời duy trì tốt mối quan hệ phối hợp với các cơ quan chức năng trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, giữ gìn an ninh trật tự trên địa bàn.
Trong 5 năm qua, toàn huyện đã huy động được trên 10.000 lượt ngày công của DQTV trong thời gian huấn luyện, tiến hành vệ sinh được 53 km đường liên thôn; tu sửa vệ sinh 16 lượt nghĩa trang liệt sỹ; thu gom trên 400 m3 rác thải; phát quang vệ sinh môi trường 22.000 m2 của 22 công trình công cộng. Huy động trên 18.000 lượt cán bộ, chiến sỹ dân quân tự vệ tham gia phòng chống dịch Covid-19, khắc phục hậu quả thiên tai, cháy nổ trên địa bàn.
Lãnh đạo huyện khen thưởng cho cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang huyện có thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua quyết thắng.
Trải qua các thời kỳ cách mạng, cùng với sự lớn mạnh, trưởng thành của lực lượng DQTV cả nước, lực lượng DQTV huyện Mê Linh đã có sự trưởng thành về mọi mặt. Trong những năm qua, lực lượng DQTV được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của cấp uỷ Đảng, chính quyền, sự ủng hộ và tham gia tích cực của các tầng lớp Nhân dân. Lực lượng DQTV huyện ngày càng được củng cố, kiện toàn về tổ chức, biên chế, nâng cao về chất lượng hoạt động. Thực hiện có hiệu quả Chương trình 09-Ctr/TU của Thành ủy Hà Nội về "Tăng cường tiềm lực quốc phòng, an ninh, giữ vững ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn thành phố giai đoạn 2021-2025", đã thành lập 6 Tiểu đội Dân quân thường trực. Hiện nay, toàn huyện có trên 3000 cán bộ, chiến sĩ DQTV với 39 đơn vị DQTV (trong đó 17 đơn vị Dân quân xã, thị trấn; 22 đơn vị Tự vệ, trở thành một trong những lực lượng nòng cốt của Lực lượng vũ trang nhân dân (Lực lượng vũ trang nhân dân gồm Quân đội nhân dân; Công an Nhân dân và Dân quân Tự vệ) gắn với thế trận quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân.
Dưới sự quản lý, điều hành trực tiếp của Ban Chỉ huy Quân sự (CHQS) huyện, lực lượng DQTV huyện đã phát huy tốt vai trò nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ quốc phòng; thường xuyên rà soát, quản lý công dân trong độ tuổi tham gia lực lượng DQTV theo luật định. Song song với việc tổ chức, xây dựng lực lượng DQTV, công tác huấn luyện được Ban CHQS huyện chỉ đạo các cơ quan, đơn vị không ngừng đổi mới về nội dung, phương pháp huấn luyện, phù hợp từng đối tượng, đảm bảo đạt 100% kế hoạch. Kết quả huấn luyện, 100% chiến sĩ đạt yêu cầu, trong đó, có 80 % đạt khá, giỏi. Qua đó, nâng cao chất lượng tổng hợp và sức mạnh chiến đấu của lực lượng DQTV nói riêng và lực lượng vũ trang huyện nói chung.
Lực lượng DQTV giúp người dân dựng lúa khắc phục hậu quả sau bão Yagi
Với những đóng góp to lớn của lực lượng DQTV trong thực hiện các nhiệm, đáp ứng ngày càng tốt yêu cầu nhiệm vụ quân sự quốc phòng địa phương trong tình hình mới
Kỷ niệm 90 năm Ngày truyền thống lực lượng DQTV là dịp để các cấp chính quyền, tổ chức, đoàn thể đánh giá lại công tác xây dựng lực lượng DQTV trên địa bàn. Đồng thời thể hiện sự quan tâm, động viên cả về vật chất và tinh thần, tạo điều kiện cho lực lượng DQTV phát triển vững mạnh, rộng khắp.
