Con người ta sinh ra ai cũng mong có được một cơ thể khoẻ mạnh, cuộc sống no đủ, an lành và hạnh phúc! Làng cũng vậy, cũng cần phải vững mạnh, bình yên, cần được chăm lo để phát triển nhưng vẫn cần phải giữ lấy cái hồn cốt của một làng quê .
Thanh Vân quê tôi cũng như bao ngôi làng bình thường khác thuộc xã Thanh Lâm, huyện Mê Linh, ngoại thành Hà Nội. Làng tôi xưa còn gọi là Làng Mây, một ngôi làng cổ được hình thành vào thời nhà Trần, cách đây hơn 700 năm. Tuổi thơ tôi lớn lên cùng những trang sách học trò và qua lời kể của ông bà, cha mẹ. Đức Thánh Thành Hoàng Làng làng tôi thuộc dòng dõi nhà Vua thời nhà Trần. Ngài là người có công với đất nước và có công gây dựng nên 5 làng Thanh Tước trong đó có làng tôi. Trong sâu thẳm chúng tôi luôn tự hào về điều đó !
Ngày ấy quê tôi còn nghèo lắm
Đất bạc màu, khoai sắn thay cơm
Đường thì lầy lội, điện thời không
Trẻ bỏ học ở nhà giúp Mẹ.
Làng Thanh Vân có những di sản của tổ tiên để lại, cũng có cây đa, bến nước sân đình, nơi đã trở thành kỷ niệm với nhiều thế hệ.
Hồ Đình nằm trong quần thể văn hoá tâm linh của Làng, đã có tự lâu đời, qua nhiều thế hệ từng bước được cải tạo. Nhắc đến Hồ Đình thế hệ chúng tôi tự hào pha lẫn chút ái ngại! Hồi ấy là Hồ đất nhưng nước trong và sạch lắm, hàng cây in bóng nước, người dân đi làm về xuống hồ rửa tay, vớt nước lên rửa qua cái mặt cho mát, ngày Tết lũ chúng tôi còn chơi trò chơi bắt Vịt dưới Hồ được cơ!

Ảnh: Hồ Đình Thanh Vân những năm 80
Thời kỳ đổi mới, xã hội phát triển, đời sống người dân được nâng lên rõ rệt, cơm đã đủ no, áo đã đủ ấm, nhà cao tầng mọc lên san sát, "xe sang" cũng có vài ba chiếc rồi nhé!
Vậy mà vẫn luôn canh cánh một nỗi lo, đó là môi trường xuống cấp trầm trọng. Túi nilon, chất thải chăn nuôi, xác súc vật … Ôi! Hồ Đình vô tình trở thành một cái túi khổng lồ chứa đựng tất cả những thứ đó. Mùi hôi thối bốc lên nồng nặc. các loại côn trùng, vi khuẩn có hại thôi thì tha hồ mà "xây tổ ấm"và sinh sôi nảy nở. Không còn một con cá nào sống xót, không ai dám nhúng tay vào nước Hồ. Có lúc mặt Hồ đặc quánh chất thải, tưởng chừng có thể đi trên mặt Hồ được! Mỗi khi trời trở gió thì đúng là một tai hoạ, nhất là đối với những hộ dân ở xung quanh Hồ. Thật là ái ngại mỗi khi có khách về thăm!

Ảnh: Hồ Đình Thanh Vân trước khi được cải tạo
Cấp uỷ Chi bộ Thanh Vân đã nhều lần loay hoay với các biện pháp xử lý, ra Nghị quyết chuyên đề mở cuộc vận động "Toàn dân giảm sử dụng túi nilon", tổ chức nạo vét, dọn vớt rác v.v... Nhưng cuối cùng cũng chỉ giải quyết được phần ngọn, cứ một thời gian lại trở về như cũ.
Năm 2021, từ chủ trương đúng đắn của Đảng uỷ, Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân xã Thanh Lâm, được sự quan tâm đặc biệt của Huyện uỷ, Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân huyện Mê Linh, một bước ngoặt đã đến với Thanh Vân, một loạt các công trình phúc lợi được đầu tư xây dựng, trong đó có Hồ Đình. Ngày khởi công "Công trình cải tạo, nâng cấp hệ thống thoát nước và khuôn viên quanh Hồ Đình", cán bộ và nhân dân trong thôn vỡ oà trong niềm vui, niềm phấn khởi.
Những con đường làng đã mang dáng Phố, Hồ Đình đã trở thành điểm nhấn, một nét son trong bức tranh quê. Con cháu trong làng đem tâm công đức những cây có giá trị về trồng ven Hồ, rồi ghế đá, trang thiết bị tập thể thao… Hàng cây xanh lại in bóng nước. Sự thật đây rồi mà cứ ngỡ trong mơ!

Ảnh: Hồ Đình Thanh Vân sau khi được cải tạo
Người Thanh Vân xa quê khi về chắc hẳn sẽ ngỡ ngàng trước diện mạo mới nơi mình sinh ra. Mỗi khi có khách đến chơi nhà chúng tôi sẽ đưa họ đi thăm Đường Hoa Ban, Đường Hoa Phượng và Đường Hoa Giấy của Làng rồi về trung tâm văn hoá tâm linh, dạo bước quanh Hồ Đình, nghỉ chân dưới những bóng cây xanh mát. Quý khách sẽ được nghe hát chèo, xem thi đấu thể thao và thưởng thức chén rượu quê. Rượu Làng Mây được chế biến từ gạo tấm, ủ bằng men thuốc Bắc ngâm trong chum sành cả năm trời rồi, thơm lắm! ngon lắm!
Có Đảng chỉ đường, Thanh Vân chuyển mình vươn tới
Dịch vụ, ngành nghề từng bước được mở ra
Hiện đại văn minh, truyền thống hài hoà
Thu nhập bình quân luôn tốp đầu trong xã.
Ngày nay, nói đến Thanh Vân là nói đến những làn điệu chèo bay lả
Thể dục thể thao chẳng thua kém thôn nào
Biết làm giàu lại còn biết bay cao
Đỗ Đại học mỗi năm vài chục cháu.
Tất cả, tất cả đều bắt đầu từ những Nghị Quyết đề ra
Là trí tuệ, là đam mê, khát vọng
Đoàn thể, hội viên đoàn kết một lòng
Ý Đảng, lòng dân kết tinh thành sức mạnh!
Người ta ví Hồ Đình là "Mắt" của Làng! Mắt đã sáng, đường đã mở. Thế hệ hôm nay và cả mãi mai sau, phát huy truyền thống cha ông, với bàn tay và khối óc của mình, mỗi người Thanh Vân sẽ phải làm gì để giữ cho "Mắt Làng" sáng mãi và ngày càng trở lên long lanh hơn, để những nét đẹp của quê hương mãi mãi trường tồn./.
Tác giả: Nguyễn Văn Nhận- Thôn Thanh Vân