Thay đổi thói quen để bảo vệ môi trường

Xóm 8, thôn Phú Mỹ, xã Tự Lập xây dựng khu dân cư sáng xanh sạch đẹp

Ông Trần Văn Huệ - Chủ tịch UBND xã Tự Lập, cho biết: Trước đây, trên các cánh đồng của xã có rất nhiều bao bì thuốc bảo vệ thực vật đã qua sử dụng vứt ngổn ngang. Những bao bì này bị vứt tại bờ ruộng, dưới mương nước, rất khó phân hủy và gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sức khỏe người dân. Tuy nhiên, những năm gần đây, nông dân đã thay đổi cách thức canh tác, ít sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP được áp dụng trên phần lớn diện tích cây trồng, nên lượng bao bì thuốc bảo vệ thực vật cũng giảm đi. Thêm vào đó, mỗi cánh đồng đều lắp 15-20 thùng nhựa cứng có nắp đậy kín để người dân vứt bao bì thuốc bảo vệ thực vật. Sau mỗi mùa vụ, xe chuyên dụng sẽ đến thu gom và chuyển đi tiêu hủy.

Không chỉ ở Tự Lập, hiện nay, các xã, thị trấn trên địa bàn huyện Mê Linh đã lắp đặt hàng chục nghìn bể chứa thu gom bao bì thuốc bảo vệ thực vật trên các cánh đồng, để hạn chế thuốc bảo vệ thực vật dư thừa phát tán ra môi trường. Điều này cho thấy, thói quen canh tác và xử lý môi trường trong sản xuất của người dân đã dần thay đổi tích cực.

Để có sự thay đổi thói quen trong sản xuất và bảo vệ môi trường ở từng thôn, xã như hiện nay, huyện Mê Linh đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về môi trường đến người dân qua nhiều hình thức phong phú như mở lớp tập huấn; các hội, đoàn thể tuyên truyền trực tiếp đến từng hội viên thông qua các buổi sinh hoạt, phát tờ rơi về bảo vệ môi trường… Cùng với đó, huyện tăng cường công tác quản lý về môi trường, trọng tâm là xử lý chất thải; tăng cường các biện pháp phòng ngừa, kiểm soát ô nhiễm các nguồn thải từ các hoạt động sản xuất, giảm thiểu ô nhiễm không khí và nguồn nước mặt.

Người dân xã Vạn Yên tham gia vệ sinh ngõ xóm

Để duy trì nền nếp bảo vệ môi trường, huyện đã xây dựng các mô hình tự quản về bảo vệ môi trường tại các khu dân cư và vùng sản xuất. Điển hình như: Tổ tự quản "Cộng đồng tôn giáo và dân cư tham gia bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu" Giáo họ Cẩm Vân, xã Vạn Yên, thành lập từ năm 2017. Ban đầu, Tổ chỉ có 86/136 hộ tham gia. Dần dần, qua tuyên truyền vận động, đến nay đã có 151/151 hộ tham gia .

Ông Nguyễn Hữu Thắng, người dân xóm Giáo họ Cẩm Vân, chia sẻ: Trước đây, xóm chưa quy định nơi đổ rác, người dân tiện đâu vứt đó nên rất mất vệ sinh. Giờ thì rác thải đã được phân loại và để đúng nơi quy định. Thêm vào đó, người dân đã thay đổi phương thức chăm sóc cây trồng, hạn chế sử dụng thuốc bảo vệ thực vật nhằm bảo vệ sức khỏe cho chính bản thân và môi trường sống.

Ngoài việc đổ rác đúng nơi quy định, vào ngày thứ 7 của tuần thứ 3 hàng tháng, bà còn tập trung thực hiện vệ sinh môi trường ở các cụm dân cư, khuôn viên nhà văn hóa... Nhờ đó, đường làng, ngõ xóm luôn được giữ sạch sẽ, không còn hiện tượng vứt rác bừa bãi ở những ngõ vắng, ao hồ, gốc cây... như trước. Bên cạnh đó, Tổ tự quản phối hợp với Ban công tác Mặt trận, Trưởng xóm vận động 100% hộ chăn nuôi lợn, trâu, bò xây dựng hầm biogas để hạn chế tình trạng ô nhiễm môi trường.

Mô hình khu dân cư sáng xanh - sạch - đẹp cũng đã góp phần rất lớn vào việc thay đổi thói quen của người dân trong bảo vệ môi trường sống. Xóm 8, thôn Phú Mỹ xã Tự Lập trước kia là điểm nóng về ô nhiễm môi trường. Người dân trong xóm có thói quen nuôi lợn và rửa xả phân lợn ra cống thoát nước của xóm, nên mùi phân lợn bốc khắp xóm ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống và sức khỏe của người dân. Từ năm 2016, thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới, Ban công tác mặt trận thôn đã vận động người dân trong xóm chuyển chăn nuôi ra ngoài khu dân cư (chuyển ra các khu chăn nuôi tập trung ngoài cánh đồng) cùng với đó xây dựng các bức tranh bích họa với chủ đề về lao động, sản xuất, sinh hoạt văn hóa, bảo vệ môi trường…với các mầu sắc rực rỡ.

Bà Nguyễn Thị Mến, người dân xóm 8, thôn Phú Mỹ, xã Tự Lập cho biết: Từ năm 2017, người dân trong xóm chuyển chăn nuôi lợn, gà ra ngoài cánh đồng, chất lượng môi trường sống của người dân trong xóm được cải thiện rất nhiều. Từ đó ý thức về bảo vệ môi trường sống được người dân trong xóm quan tâm, nên sau khi được thôn chọn làm điểm dân cư sáng – xanh- sạch - đẹp người dân trong thôn rất phấn khởi đóng góp công, của xây dựng đoạn đường bích họa dài hơn 200m từ đầu xóm đến cuối xóm, tích cực tham gia vệ sinh ngõ. Đến nay, xóm đều duy trì vệ sinh ngõ xóm vào sáng thứ 7 hàng tuần.

Với những nỗ lực trong việc bảo vệ môi trường, đến nay, toàn huyện Mê Linh có 16/16 xã đạt tiêu chí về môi trường trong xây dựng nông thôn mới; 18/18 xã, thị trấn thực hiện tốt việc thu gom rác thải sinh hoạt. Mê Linh được công nhận Huyện đạt chuẩn nông thôn mới. Hiện huyện đã và đang tiếp tục phát động các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp và toàn thể người dân tích cực tham gia các hoạt động trồng cây xanh; trồng các tuyến đường hoa; xây dựng con đường tranh bích họa; vệ sinh cơ quan, nơi làm việc, vệ sinh đường làng ngõ xóm tạo cảnh quan sáng - xanh - sạch - đẹp.

Nguyễn Thu